Wantrouwen, Karel en Duyvendak.

Terwijl ik een boeiend artikel over Inez Weski lees dat vooral gaat over haar grote wantrouwen tegen het OM, politie en justitie; komt Karel aanlopen en gaat op twee meter afstand volmaakt ontspannen liggen mijmeren. Wie ook maar één mystiek gen in zich heeft moet hier onmiddellijk een hogere macht inzien.
Ik doe dat niet omdat ik weet dat het toeval bestaat, 23 sept. begint mijn cursus over het toeval aan de Radboud Universiteit Nijmegen en ik laat me nu niet van de wijs brengen!
Karel verwondert me wel. Hij is die ‘wilde buitenkat’die tegen me blies als ik ’s morgens en ’s avonds zijn eten bracht en dan eerst nog eens uitvoerig rond keek of er geen wolven, leeuwen of tijgers in de tuin liepen. Karel is de meest wantrouwende kat die Erica en ik ooit hadden. Die kat, die blaast de laatste tijd niet meer tegen me en komt zelfs dikwijls in mijn buurt liggen als ik in de tuin ben.
Nu Inez, zij is ‘die vrouw in het zwart, met die zwaar opgemaakte ogen’, die internationale strafpleiter weet u wel? Alleen al haar te zien is een plezier, maar haar heel precies te horen argumenteren is altijd geweldig vind ik. Inez zal haar diep gewortelde wantrouwen tegen “dat perfide OM” nooit opgeven verwacht ik, Karel geeft zijn wantrouwen tegen mij, terecht denk ik, wel op. Het bewijs lever ik hierbij want niemand anders zal het lukken hem in zo’n houding op 2 meter te fotograferen.
Ik ben zelf in de verste verte geen Karel of Inez en veel te goedgelovig over anderen en hiermee kom ik bij Duyvendak. Ik vond hem niet geweldig maar geloofde wel wat ten positieve over hem gezegd werd. Zo las ik in de pers dat hij wel integer en een "slim jongetje” was. Hoe komt die pers daaraan? Niet door onderzoek blijkt mij nu!
Een vrouw die ik enorm bewonder en veel ouder en wijzer is dan ik denkt namelijk heel anders over onze Duyvendak. Deze vrouw is volgens mij en de mensen die haar ook kennen zeer betrouwbaar. Ik bewonder haar om meerdere redenen bijvoorbeeld ook als chauffeur. Diep in de negentig en ontspannen met maximum snelheid over onze autowegen razen! Zij was de eerste in Nederland die 100 000 km op een teller van een volkswagen in Nederland had gereden en kreeg van Volkswagen daar, heel lang geleden dus, een medaille voor. Zij rijdt ook altijd nog schadevrij en zeker niet in een slakkengang!
Die vrouw zei, toen ze ‘integer’en ‘slim’ hoorde over Duyvendak: ‘hè, integer en slim (?), dat is nou precies wat hij niet was! Hij was het grootste ettertje en zeker niet slim die ik ooit in mijn klas had!’ Deze vrouw was zijn lerares Frans.

Almen in den Oostenwind.

Klik op de foto's om de spelers goed te zien.
Almen is een bijzonder dorp en ik kom er graag. Het “landhotel” De Hoofdige Boer heeft een heerlijke tuin voor de lunch. In het kerkje organiseert men geregeld concerten van grote kwaliteit en je kunt er op vele manieren, langs prachtige (fiets)wegen, heen. De dichter Staring zette het dorpje definitief op de culturele kaart van ons land:

De Hoofdige Boer

"swerving from out father's rules
Is calling all our fathers fools."

Elk weet, waar 't Almensch Kerkje staat,
En kent de laan, die derwaart gaat,
Een duiker perst daar, onder 't spoor,
Zijn schuim tot in de Berkel door:
Al golft rondom de wintervloed,
Men komt ter preek met droogen voet,

Eens was het anders hier ter stee,
Wanneer een voord den weg doorsnee,
En 't brugje, naast die voord geleid,
Den smaad droeg van zijn nieuwigheid.
Ik vond een boek, dat meld daarvan,
Wat volgen moet, zoo 't rijmen kan.

De vertelling gaat nog heel lang door, het beste lijkt me een bezoek aan De Hoofdige Boer dan krijg je Staring vanzelf op je bordje.
Gisteren bezocht ik weer zo’n (gratis)concert in het kerkje samen met Janny en Hella. Het concert duurde een uur dat is handig want dan kun je ook de kinderen meenemen. Voor twee kleine meisjes was dat deze keer toch nog moeilijk want oma zat aan de anderen kant!
Het ‘Blaaskwintet Oostenwind’ blies ons eerst Beethoven en daarna Darius Milhaud toe.
Van Beethoven kregen we Quintett für Klavier und Bläser, Opus 16 te horen. Hiervoor moest de oorspronkelijke bezetting gewijzigd worden en de fluit vervangen door het Klavier, we hoorden:
Claudia Venne – hobo
Chris Schaapsveld – klarinet
Breunis van Wolfswinkel – hoorn
Franca Kranen – fagot
en gast Roelof de Jong – piano
Van Milhaud hoorden we La Cheminée du roi René en dat met hun oorspronkelijke bezetting van vijf blazers met Anke de Bruin op de fluit.

Een dorp als koninkrijk.

“Ouderdom, arbeidsongeschiktheid, je kunt het zo gek niet verzinnen of er is een uitkering voor” zegt de koningin tegen verslaggever Bram Vermeulen in de NRC van gister. De inwoners van Ngadu in het voormalig Transkei zijn met de invoering van de democratie gestopt met werken. De komst van hiv/aids heeft de begrafenisindustrie doen opbloeien, voor 750 rand (65 euro) laten sommigen zich met aids besmetten.
Eliane tekende een lijfwacht/chauffeur van de koning die laatst nog een hond onder de Mercedes 200C kreeg.

Kunst.

Op de foto twee vrouwen die een grote vriendenkring hebben. Marian, links op de foto, werd deze zomer vijftig en haar vrienden besloten tot een gezamenlijk cadeau. Er is nu een akkoord met de kunstenares die het gaat uitvoeren en op termijn zal het kunstwerk op het dak van haar huis verschijnen!
Gisteren had Marian een heerlijke kaasfondue en Wil en ik hebben genoten. In het nieuws was deze week dat tegenwoordig in veel producten geen kaas maar nepkaas zit. Niet bij Marian natuurlijk, zij maakte de fondue van Emmenthaler en Gruyère zoals dat hoort.
Verder in het nieuws was, als we de politiek even vergeten, Mondriaan en wel zijn Victorie Boogie Woogie. Dit beroemdste en laatste schilderij van Mondriaan is nu door de wetenschap onderzocht. Wat moet je van dit schilderij eigenlijk weten? Eerst natuurlijk wat over de kunstenaar Piet Mondriaan, en ook dat je weet dat het in Gemeentemuseum in den Haag hangt en dat je het zelf heb betaald. Bijzonder is namelijk dat de Nederlandse Bank de nodige 80 miljoen schonk om het van een Amerikaanse particulier te kopen. Zo wordt ons geld soms echt goed gebruikt!

De waitress.

Een van Eliane’s sterke punten van haar tekeningen is de research die ze vooraf doet. Ik schreef daar al eerder over, laatst nog in verband met een Afrikaanse koe.
Ook deze tekening van het dorpje Finley in North Dakota in Amerika is weer goed herkenbaar. Erica en ik trokken in 1989 zes weken door de VS en hebben deze sfeer ook dikwijls meegemaakt. Op Eliane’s blog kun je lezen dat deze keer de tekening vooraf ging aan het artikel van Freek Staf, dat is voor haar altijd vervelend. Leuk is deze keer dat de nieuwe vriendin van Piffin, die in North Dakota woonde, hard moest lachen toen ze Eliane’s tekening zag
Heel erg herkenbaar hier zijn die kerels en de waitress. Op de parkeerplaats wist je al dat die mannen binnen waren. In de bak van hun enorme pick-up lag hun prachtige hond (een Siberische Husky) braaf te wachten. Eenmaal binnen nam de waitress de leiding over. Altijd zag ze kans je de indruk te geven dat juist jij de belangrijkste gast vanmorgen was. Erica en ik waren dol op die meiden en gunden hen dus ook graag de flinke fooi die ze dan van mij kregen. In die tijd kreeg je in ons land niet altijd de indruk dat je welkom was in een restaurant, dat is de laatste jaren gelukkig aan het veranderen hoewel voor sommigen een stage in de VS zeer leerzaam zou zijn. Die mannen waren ook niet mis hoor als ze je met een kaart zagen waren ze helmaal niet meer te houden. De beste gids van de ANWB kan nauwelijks tegen hen op. Tot in details vertelden ze je hoe te rijden en wat de mooiste plekken waren.

Intellectueel hoogstandje.

Op een gegeven moment waren ze zondagavond bij Zomergasten allebei in beeld: De Franse filosoof Michel Foucault (1926-1984) en de Amerikaan Noam Chomsky (1928). Probeerden Bas Heine en zijn gast, de hoogleraar sociologie Willem Schinkel, ons de intellectuele K2 te laten beklimmen?
Gisteravond vroeg de violiste Elisa Beugers me dat toen zij een glaasje wijn kwam drinken met de “binnenkort dakloze mevrouw W.B”. Haar vraag schudde mij uit mijn roes. Ik zat daar als een oude man die plotseling een beeldschone jonge violiste tegenover zich krijgt te dagdromen. Dankjewel binnenkort dakloze (mooie) mevrouw. Ik moest wakker worden, niks geen gedroom over een violiste: Foucault en Chomsky op mijn bordje! Ik probeerde me te redden met een antwoord zoals in de eerste alinea.
Wij drieën vroegen ons af wie wat en hoe beoogde? Denken de redactie van de VPRO, Bas Heine of Willem Schinkel nou echt dat wij kijkers die twee reuzen van het menselijk denken zo even tussendoor kunnen volgen? Zeker zullen die er zijn maar welke getallen komen dan na 0,0…%? Elisa: ’het was zelfs geen discussie tussen die twee, beide gaven in lange volzinnen en razend snel een kort college filosofie zonder commentaar’.
Gelukkig hadden we ook minder moeilijke dingen te bespreken en kon ik aan Elisa veel van mijn enthousiasme over Berlijn kwijt, waar zij binnenkort zal optreden. Elisa zie je hier in een zeer recente uitvoering tijdens de Amsterdamse Parade.
De Italiaanse witte wijn ging op, gelukkig reden de dames per fiets naar Joppe terug

Eliane in Oostafrika.

Klik op de tekeningen voor een vergroting.
Welke koe tekende Eliane voor het artikel van Koert Lindijer over het dorp Wamba in Kenia gisteren in de NRC?
Omdat ze absoluut geen contact met mij hierover heeft gehad, zal ze zelfstandig onderzoek hebben gedaan. Lindijer beschreef en Eliane tekende. Hij noemt die koe die rond het huis loopt terloops, voor hem is een koe een koe. Eliane weet wel beter en tekende een Oostafrikaanse Korthoorn Zeeboe, niet helmaal raszuiver lijkt me. Die mensen daar hebben wel wat anders te doen dan stamboekkoeien te fokken natuurlijk.
Maar mijn veronderstellingen over Eliane gaan verder: ze tekende de Ethiopische of de Somalische Boran en niet de Keniase! De Keniase Boran is hoornloos. Nu ga ik maar eens op Eliane’s blog kijken of ze er iets over schrijft? Het is deze keer wel weer een geweldige tekening!
Grote kans dat mijn veronderstellingen onzin zijn, ze zal dan wel een comment schrijven.

Eerste Masterclass prinses Isabelle.

Die andere prinses kreeg direct nationale bekendheid met haar glimlach, dat zit in de genen van prinsessen. Bij haar eerste publieke optreden gisteren tijdens het Meerammel-concert in Christofori in Amsterdam was prinses Isabelle ook heel gul met haar glimlach.
Daar de onverwachte komst van de prinses werd het programma gewijzigd in een Masterclass waar zij enthousiast aan meedeed. Vooral de drummer prees haar concentratie en aanleg!
Op mijn blog van gisteren kreeg ik twee reacties:
1. Mijcke die het helemaal met mij eens was en
2. Gerard die duidelijk het bekende, soms gevreesde, geheugen van de schaker heeft:
Tegengeluid
Ongeveer 55 (!) jaar geleden heb ik als 12 jarig jongetje meegespeeld in een toneelstuk dat - in vertaling - heette: In de auto van Trenton naar Camden. Ik had de rol van "zoontje Arthur". De regisseuse was niemand minder dan Annemarie Prins die toen zo'n jaar of twintig zal zijn geweest.
Op mij maakte ze destijds een heel aardige indruk.
Gerard

Zomergasten.

Zondagavond laat vroeg ik me af of ik een oude zuurpruim ben? Nee concludeer ik nu!
Het waren Janny, Wil, Ellen de Bruin en vooral Bas Heine die me hielpen bij mijn zelfreflectie.
De oorzaak van mijn vraag was het programma Zomergasten van de VPRO zondagavond met als gast Annemarie Prins. Wat een onaangenaam mens dacht ik na afloop. Dinsdag vroeg ik Janny naar zomergasten, zij was afgehaakt en vond de gast van Bas Heine geen vriendelijke vrouw. Gisteren gaf Wil het meest ongezouten oordeel: “een afschuwelijk mens.”
Ellen de Bruin versloeg Zomergasten voor de NRC, naast haar op de bank haakte men af bij de Beckett-monoloog en zelf zag ze een ‘theatrale, chaotische, autoritaire, emotionele, met opzet irritante, aandoenlijke vrouw'. Ellen heeft wel gelijk met ‘aandoenlijk’ maar dan theoretisch. Mensen die zo duidelijk elke warmte missen zijn inderdaad zielig. De definitieve klap gaf echter Bas Heine zelf en Ellen was alert genoeg om die in de krant te zetten:
Maar na het filmpje over een autistisch kindje dat met een volwassene communiceerde via een trommel, zei hij (Bas Heine): “Volgens mij weet iedereen die deze avond gezien heeft waarom dit jouw troostvideo is, dus ik ga er verder niets over zeggen.”
Ja, helaas het meisje van het filmpje was nog zwaarder communicatief gehandicapt dan mevrouw Prins. Wie dat zeker niet is, is Isabelle. Nu moet ik haar geweldige glimlach nog eens zien te fotograferen. Dat kan natuurlijk niet als die hele grote wereld te zien is. Oh , wat moet er dan gekeken worden.

Okeford Fitzpaine.

Eliane moest het Engelse dorp Okeford Fitzpaine tekenen. De dorpswinkel met postkantoortje, de pub en vooral de kerk met het kerkhof kennen we allemaal uit Engeland, Schotland en Ierland denk ik. Uit Schotland herinner ik me een gesprek met de vrouw van het dorpswinkeltje die haar kleinkinderen niet meer verstond. De kinderen leerden op school het Gaelic maar haar generatie en ook die van haar kinderen kenden het Gaelic niet. De kleinkinderen hadden ontdekt dat ze zo een geheimtaal hadden. In enkele streken in Schotland werd het Gaelic heel fanatiek door de overheid bedreven tot en met de bewegwijzering, niet gemakkelijk ook niet voor de ouderen van de eigen bevolking dus. Ook in Ierland spreekt de oudere generatie het Keltische Gaelic natuurlijk niet. Iedereen spreekt Engels en dat zal heus wel zo blijven. Erica was dol op Ierland vooral omdat je er net als de begraafplaats die Eliane tekende er heel veel onberoerds vindt.

Isabelle.

Vanmorgen vroeg beloofde ik foto’s van Isabelle, hier de drie beste. Ze is nu 8 weken en 5 dagen. Vanmiddag rijdt ze weer met haar moeder terug naar Amsterdam. Haar oma, de ‘voorheen eenvoudige boekverkoopster uit Zutphen’ zie je hier ook. Zij verkocht kortgeleden haar huis en tuin. Soms zie je hier huizen weken of maanden te koop staan dat was met haar huis niet het geval. Op een zondagmiddag vertelde ze aan twee passerende mannen uit Amsterdam dat zij haar huis eigenlijk wel wilde verkopen en tien minuten was het verkocht!

Foto's.

Klik op deze foto. Soms staan er fantastische foto’s in de krant. Dikwijls blijft de man of vrouw achter die foto anoniem zoals hier, Reuters. Deze is van vorige week donderdag. Ik kon die krant niet weggooien vanwege deze foto er stond trouwens een interessant artikel over de taal van peuters bij. Steeds moest ik weer even kijken naar die kindertjes, daarom nu maar op mijn blog. Straks ga ik naar Joppe, prinses Isabelle is daar gisteren aangekomen ik mag wel foto’s van haar maken en zal ze op mijn blog laten zien.

Koman en Gawsara.

In het NRC Handelsblad stond dinsdag een artikel van Bernard Bouwman over het Turkse dorpje Koman. Zal de welvaart ook dit dorpje bereiken? Misschien met de hulp van gepensioneerde migranten die hun pensioen uit Istanbul krijgen opgestuurd hopen de bewoners. De jeugd is vertrokken. De geschiedenis is gewelddadig. Koman is een van de plekken waar de Armeniërs hun schatten hebben begraven wil de overlevering. Zij komen die nu met metaaldetectoren zoeken volgens Sinan Güdül.
Gisteren schreef Wim Brummelman in dezelfde serie ‘Economie van een dorp’ over de arme bevolking van Gawsara uit India. Daar wordt je ook niet vrolijk van. Er is zelfs een gezin met een meterkast …alleen is er geen elektriciteit. Nog triester vind ik het verhaal van de nu achttienjarige Chunman Kumari die deze dag trouwt. Vanavond zal ze voor het eerst haar man zien. Haar broer zegt dat ze gelukkig is!
Eliane maakte de tekeningen, klik erop voor een vergroting. Bij Eliane moet je altijd op de details letten. Deze keer zijn dat zeker ook de kippen, kijk daarom vooral naar de spatlap aan het voorspatbord.

Femke Halsema.

Het strand van de Kaloot toen en nu.
Toen kon ik ongeveer een jaar lang niet zwemmen aan dat strand omdat ik de wet overtrad. Ik had dat vooraf ook gemeld aan de wetgever. Ik stelde het eigen geweten vóór de wet. Dat is het fundament van menselijke integriteit. Natuurlijk zonder geweld en alles openbaar. Ik wist wat me te wachten stond, alleen zij wisten niet precies wat ze met me aanmoesten. Hun eindoordeel luidde: ongeschikt voor de militaire dienst. In 1965 kwam de wet voor de ‘gewetensbezwaarden’, vanaf toen was het voor hen gemakkelijker.
Nu komt daar ineens het “gezeik”, sorry ik weet geen beter woord, van “draaikont” Duyvendak waarmee de media weer heerlijk vooruit kunnen. Wel erg is dat Femke Halsema nu zegt dat ALLES binnen de wet moet. Hier gaat mijn favoriete politica heel erg de fout in. De fractieleider van Groen Links kan toch het recht op burgerlijke ongehoorzaamheid niet weggooien?

De Stekeldijk op Noord-Beveland.

Gisteren was ik in Zeeland voor de crematie van mijn studievriend Han de Ligt. Op verzoek van zijn vrouw, mijn nicht Rie Dekker, vertelde ik aan het grote gezelschap hoe Han en Rie elkaar leerden kennen. Hier zie je de foto van Han op de voorkant van de rouwkaart. Han fietst met zijn hond langs de Stekeldijk in Kamperland, Noord-Beveland. Dat deed hij elke morgen en een van de buren maakte de foto.
Een mooie sobere crematie, Han lag net als Erica in 2005 in een lijkwade en niet in een kist. Op zo’n dag loop je vol met herinneringen waar ik maar een kruimeltje van kon vertellen, maar dat werd toch zeer gewaardeerd.

Gedrieën.

Vandaag gaan Pamela, Richard en Bouke mijn bos te lijf en maken er weer een tuin van. Het is een enorme operatie. Metershoge opslag van lijsterbes, prunus, meidoorn enzovoort verdwijnt in de versnipperaar en langzaam komt er weer licht. De klimaatverandering heeft dit jaar zo hard toegeslagen dat het donker bleef hier en geen dag meer werd. Eco Garden uit Barchem durfde de strijd aan, het gevecht is op dit moment nog in volle gang maar ik zie de overwinning al gloren en de zon kan Theo (de kat) alweer beschijnen.

Perseus

Klik op de tekening uit Bode's atlas van de sterrenhemel, voor een vergroting.
Vannacht gaat de aarde bij zijn baan om de zon door een groep meteoren, ze lijken uit de richting van het sterrenbeeld Perseus te komen.
Maagden moeten voorzichtig zijn want ze kunnen net als Danaë door deze gouden sterrenregen bevrucht worden. Het kind, de baby Perseus, dat Danaë na 9 maanden baarde is een van de grootste helden uit de geschiedenis geworden. De vader van Danaë, koning Akrisios van Argos, had haar opgesloten in de kerkers van zijn paleis omdat het orakel van Delphi hem zei dat hij door zijn kleinzoon gedood zou worden en die zijn rijk zou overnemen.
Voordat Perseus een geweldige man was geworden is er daar aan die Griekse hemel nogal wat voorgevallen, maar tenslotte overwon Perseus. Hij hakte de kop van het Gorgonenmonster Medusa af, bevrijde Andromeda die aan een rots geketend hing en sloot zijn geliefde in zijn armen. Wel heeft hij eerst met hulp uit de hemel aan het eind van de wereld (het westen waar de zon ondergaat) alle Gorgonen gedood. Hij kreeg, waarschijnlijk met hulp van Zeus(?), gevleugelde schoenen waarmee hij kon vliegen en een glanzend schild. Door in het spiegelbeeld van zijn schild te kijken kon hij de Gorgonen doden zonder ze aan te kijken want dan zou hij verstenen.
Zeus heeft ze allen (Andrameda, Perseus, Cassiopeia, Pegasus) bij elkaar aan de hemel gezet en daardoor is het een van de mooiste plekken daar boven geworden. Jammer dat het vannacht waarschijnlijk bewolkt zal zijn.

Lindeboom?

De grootmoeder van Laura stuurde me dit grote boomblad. Het is 22 bij 23 cm, ik heb er een blad van mijn lindeboom bijgelegd dat 7 bij 9 cm groot is. Laura’s oma meende dat haar boom een linde is totdat ze hier in Gorssel lindebomen zag, ik reed met haar ook naar de Lindelaan. Wat voor boom is die Hilversumse “Linde”? De structuur en tekening van beide bladen zijn hetzelfde! Ik houd me aanbevolen voor het antwoord. Voor de duidelijkheid maakte ik een foto van de boven en onderkant van de bladeren. Om de structuur te zien moet je de foto’s vergroten.

De Kibboets.

Eind van de jaren zeventig had ik als stagebegeleider voor de MTS in Deventer, twee leerlingen in een kibboets in Israël. Zij werkten in een elektronicafabriek in de nabijheid van hun kibboets. Leerlingen die hun stages in het buitenland deden waren altijd uitzonderlijk goede studenten. Ik prees mezelf gelukkig wanneer ik hen kon motiveren voor een buitenlandse stage.
Soms kwamen ze zelf met een voorstel zoals Jan V uit Harfsen die via een familierelatie in de VS terecht kwam. Na de eerste week werd hij zaterdagsavonds laat gebeld dat hij zondagsmorgens vroeg afgehaald zou worden om met zijn baas mee te gaan voor een reparatie bij een klant. Jan vloog(!) met zijn chef naar de klant en was voor zijn eindexamen al gecontracteerd bij dat bedrijf in Amerika.
De twee jongens in Israël hadden daar ook de tijd van hun leven. Gingen na de MTS naar de HTS waarna ik hen uit het oog verloor. In die tijd leefde de kibboets nog hoewel mijn leerlingen nooit in die kring van Eliane hebben gedanst. Jongens die aan de eerste computers werkten dansten niet maar werkten wel flink voor de kibboets onder anderen in de druivenpluk. Misschien wel in de kibboets Kyrian Anavium (‘stad van de druiven’) die een van de oudste is, lees ik in het artikel van Guus Valk in de NRC. De kibboets is dood lees ik ook bij Valk maar optimisten zien doormiddel van privatisering weer nieuwe kansen.
De tekening van Eliane is zo groot dat rechts een dansende vrouw buiten de scanner viel, mijn excuses aan haar. Klik voor een vergroting op de tekening.

Een paard is geen knol.

In de Economie van een dorp schrijft Tijn Sadée over Roemenië en Eliane maakte er een geweldige tekening(op klikken) bij, te groot voor mijn scanner. Het is een triest verhaal over de boeren die er niet in slagen hun kansen te benutten. Mijn dierenliefde en mijn Zeeuwse afkomst kregen een adrenalinestoot te verwerken toen ik las dat Sadée schreef:
“Een paar kilometer verderop, in het gehucht Socolu Câmpie, grazen twee knollen op de binnenplaats van de lagere school.” Heel even begreep ik het zelfs niet maar toen wist ik het weer. In mijn Koenen staat het ook 3.(fig.) oud , afgewerkt paard; In het “Woordenboek der Zeeuwse dialecten” van Ghijssen (mijn Bijbel voor het Zeeuws) is ‘knol’ voor paard niet te vinden! Daarom haat ik waarschijnlijk dat woord voor paard ook zo. Voor alle toepassingen van “paerd” in het Zeeuws heeft Ghijssen drie bladzijden nodig. Ik geef u een hele mooie:
’n Man en ’n paerd, bin de kleinzéérigste wezens op aerd!

Reclame, kunst en Zwitserland.

Klik op de foto's voor een vergroting.
Bij de schrijver Theo Tervijlen zag ik laatst de catalogus van de tentoonstelling ‘Deventer maakt reclame 1870-1970’ die tot en met 14 september in het Historisch Museum Deventer is te zien.
Gisteren bezocht ik die expositie en kocht de fraaie catalogus. Naar Deventer reed een vrouw mee die in Zwitserland woont en straks krijg ik Elly op bezoek die (net als ik) als kind langdurig in Zwitserland was. Reden genoeg om de tekening van Eliane van het Zwitserse dorpje Rolle ook op mijn blog te zetten.
Inmiddels is Elly, de grootmoeder van Laura, weer naar huis. Het gesprek ging over Bremmer (de “Kunst Paus”) en Hannema, want vorige zondag bezocht ik met haar kasteel Nijenhuis, vandaar. Elly ging in 1950 als 12 jarig meisje met een uitwisselingsprogramma van de Mulo naar een gezin in het Franstalige deel van Zwitserland. Ze hield er een vriendin voor het leven aan over.
Ik ging in december 1946 met een groep oorlogskinderen naar Zwitserland en werd na 2 weken Klosters doorgezonden naar de Geschwister Wildi in Reinach dat in het Duits sprekende deel ligt. In de winter van ’47 ging ik nog een keer 3 maanden naar de Geschwister. Over onze belevenissen in Zwitserland zouden Elly en ik een boek kunnen schrijven. Nu hadden we het even over de reis erheen. Elly in 1950 en ik in ’47 werden respectievelijk in Utrecht en Roosendaal op de trein gezet, kennelijk in de veronderstelling dat het dan verder vanzelf zou gaan. Nee dus, bij allebei ging het in Bazel mis en kwamen we in een verkeerde trein terecht. Wij verbaasden ons nu dat onze ouders hun kind van 12 zonder angst(?) op de trein zetten.
Toen het eenmaal mis was lieten de Zwitserse spoorwegen graag zien waarom ze het beste en beroemdste spoorwegnet ter wereld hebben. Ik werd onder de hoede van een beambte geplaatst en op het volgende station werd met Aarau getelegrafeerd(!) waar de dames Rosa, Hanna, Klara en Martha op mij stonden te wachten. Alles kwam goed ook bij Elly en beiden koesteren we onze liefde voor Zwitserland.

'Ungefähr so'

Vandaag de eerste dag zonder schaken na enkele weken toernooischaak. Ik loop nog een beetje verdwaasd rond. De ‘voorheen eenvoudige boekverkoopster uit Zutphen’ vroeg me eens wat het is dat schaken Velen zoals ik die als kind het spel leerden, via bijvoorbeeld een leraar op een club terecht komen en dan hun hele leven blijven schaken en daar veel plezier aan beleven? Ik zei haar dat het fascinerende is dat je tijdelijk uit deze wereld stapt, je bent absoluut weg uit het dagelijkse leven. Het is niet meer ‘welke rijst moet ik kopen?’ maar ‘moet ik Pe5 of Tc4 doen?’.
C. Buddingh’ beschrijft het in een van zijn dagboeken als volgt:
(...) Tarrasch schrijft, in een ander boek, dat ik voor mijn vijftiende verjaardag kreeg (zoals ik nog nagaan kan dankzij mijn netjes in de rechterbovenhoek geschreven naam plus datum):
Das Schachspiel: Systematisches Lehrbuch für Anfänger und Geübte: ‘Ich habe eines leises Gefühl des Bedaurens für jeden, der das Schachspiel nicht kennt, ungefähr so wie ich jeden bedauere, der die Liebe nicht kennengelernt hat.’
Waarschijnlijk klinkt dat zwaar overdreven en oer-Duits-schwärmerisch, maar ik kan er niets aan doen: ik voel het nog altijd zo. ‘Ungefähr so’dan.
Tot zover C. Buddingh’en Tarrasch. Het eerste boek waar Buddingh’over schreef is misschien wel het beroemdste schaakboek uit de schaakgeschiedenis en vandaar dit plaatje. Dit boek is niet alleen zo beroemd vanwege de schitterende analyses van de partijen maar ook om wat Tarrach (de “Preceptor Germaniae”) schrijft over zijn collega’s en vooral over zijn aartsvijand de wereldkampioen Lasker.
Bron: SIC Letterkundig Tijdschrift 1991 nummer 3.