Brazilië.

Vanmiddag kaantjes, reuzel, bak- en snijbloedworst gekocht Slager Nijenhuis wees me er op dat alleen ("ouderwetse") mensen als ik, zulke lekkernijen kopen. Hij denkt dat het over tien jaar wel eens afgelopen kan zijn.
Reuzel is van het varken. Bij het uitbraden van het niervet komen de vezelige stukjes bovendrijven, dat zijn de kaantjes(jum-jum). Bij het rund heet het uitgebraden niervet gewoon rundvet. Kaantjes komen altijd van het varken.
Deze foto van een vrouw van de Guaja-stam uit Brazilië, die een navelzwijnbiggetje zoogt, is van de fotograaf Pisco del Gaiso, hij won er de 'Koning van Spanje' prijs mee.

Papoea-vrouw zoogt kind en big. 'Het varken is ons hart' zeggen de Papoea's. Het varken wordt alleen geslacht voor een bijzondere gelegenheid.

Lake Kagawong.

Van mijn reis naar Canada, zijn tientallen foto's in mijn computer opgeslagen. Hier een heel bijzondere voor mensen die dikwijls omhoog kijken. Natuurlijk heb ik ook in Nederland, kort na zonsondergang, wel eens Venus en de Maan tegelijkertijd gezien. Nog nooit zag ik een foto met beiden èn hun spiegelbeeld. Hier zie je dit fenomeen in Laka Kagawong een van de meren op Manitoulin Island. We hadden daar een cottage voor een lang weekend, direct aan het meer.

Lichte sneeuw.

Vroeger was er ook wel sneeuw, maar die was lichter hoor ik van een technicus van Essent. Dit is de voortuin, minstens tien jaar geleden. Over het weer dat in ons land dikwijls niet wil deugen schreef Erica een gedichtje:

Het is ook nooit goed.

Wat verlang ik naar de zomer in de winter.
Weg kale takken, schrale zon en grijze lucht.
Maar in de zomer heb ik last van hitte en insecten
en zit ik zuchtend in de schaduw weggevlucht.

Geef mij dan sneeuw en vluchten grauwe ganzen.
De kachel brandt, de kaarsen vrolijk aan!
Maar o...
's zomers buiten tangodansen...
en vlinders zien....
en hoe de bloemen opengaan!

HET GESCHENK.

I

Hij trok het schuifke open,
Het knaapje stond aan zijn zij,
En zag het uurwerk liggen:
"Och, Grootvader, geef het mij?"

"Ik zal 't u wel eens geven,
Toekomende jaar misschien,
Als gij wel leert en braaf zijt,"
Zei de oude, "wij zullen zien."

"Toekomend jaar!" sprak het knaapje,
"O Grootvader, maar dan zoudt
Ge lang reeds kunnen dood zijn;
Ge zijt zo ziek en zo oud!"

En de oude man stond te peinzen,
En hij dacht: "Het is wel waar,"
En zijn lange vingren streelden
Des knaapjes krullend haar.

Hij nam het zilvren uurwerk,
En de zware keten er bij,
En lei ze in de gretige handjes,
"'t Komt nog van uw vader," sprak hij.

II

Daar was een grafje gedolven;
De scholieren stonden er rond,
En een oude man boog met moeite
Nog ene knie naar de grond.

Het koele morgenwindje
Speelde om zijn haren zacht;
Het gele kistje zonk neder:
Arm knaapje, wie had dat gedacht!

Hij keerde terug naar zijn woning,
De oude vader, en weende zo zeer,
En lei het zilvren uurwerk
In 't oude schuifken weer.

Dit is het gedicht van Rosalie Loveling dat Erica beschrijft.

Februari 1965.

Bij het lezen van sentimentele gedichten in een boekhandel

De tranen knallen uit mijn ogen,
wat sta ik hier, de bundel in mijn hand.
Een sentimentele rijm, er gaat een kindje dood
en ik sta hier te janken tussen paperclips en kranten,
mijn eigen kinderen bewegen in mijn schoot.

Zwijg, larmoyante woorden, kitcherige beelden, stop!
Terug, schaamteloze tranen vallend uit mijn kop.
Dit valse sentiment moet geplet worden in het doosje,
waarin grootvader het horloge legt.

Wacht derderangs emoties,
tot mìjn zoon afscheidswoorden zegt.

Erica doelt hier op het gedicht HET GESCHENK van Rosalie Loveling (1834-1875). Het gedicht is nog altijd populair, maar echt een smartlap. Ik herinner me haar tranen nog op een zaterdagmiddag in een boekhandel in Delft, ze was toen zwanger van Thijlbert.

De Schimmel.

Met Sinterklaas in aantocht worden veel schimmels weer getraind om straks mak genoeg te zijn.
Het schimmel zijn zit in de genen, het mak zijn zeker niet, een paard is vanuit zijn genen een vluchtdier. Door een ruin als Sinterklaaspaard te kiezen wordt het mak maken al iets eenvoudiger, de rest is training. Op de kinderpagina van het NRC Handelsblad schreef Monique Snoeijen gisteren hoe Rik Steijn van manege Mansour in Arnhem de schimmel Romano (8) en de pony Dorus (12) trainde voor de film "Het paard van Sinterklaas".
De beroemdste schimmels zijn de Lippizaners. Hier een Lippizaner zoals Eerelman hem schilderde.

Andromeda.

Michiel haalde de Rembrandt waar ik over schreef van het internet. Het schilderij is van omstreeks 1629 en 34.1 x 25 cm.
Bijzonder is dat er bij dit paneeltje geen enkele twijfel bestaat of bestond over de echtheid!
Meer over Rembrandt:

http://essentialvermeer.20m.com/rembrandt/rmbrndt_1620-35/andromeda.htm

Andromeda.

Ik ben gegroeid uit sterrenstof,
een druppel uit de oceaan,
waar ik na het einde van mijn tijd
vloeiend terug zal gaan.

Erica, september 2000

Op de foto zie je de Andromedanevel. Van de met ons melkwegstelsel vergelijkbare spiraalnevels is de Andromedanevel onze naaste buur, op 2,2 miljoen lichtjaar. Deze tijd van het jaar is zeer geschikt om dit sterrenstelsel te zien. In gidsjes wordt het ook aangegeven als de M31. In november staat het sterrenbeeld Andromeda hoog aan de hemel en de M31 dicht bij het Zenit Met een flinke verrekijker kun je deze nevel(die miljarden sterren bevat) zien. Bedenk dat de genoemde afstand zo groot is, dat je met geen enkele kijker ooit een groot beeld krijgt! Die prachtige foto's zijn vergrotingen. Het mooiste sterrenbeeld aan het Zenit is nu Cassiopeia, haar sterren vormen een W.
Je kunt ook naar het Mauritshuis gaan en daar het prachtige schilderij(tje) gaan zien dat Rembrandt van Andromeda maakte. Ze hangt daar aan de rots, wachtend tot het monster Ketos haar komt verslinden, maar wij weten dat onze held Perseus net op tijd zal komen om haar te redden. Ik smelt altijd bij dat schilderij!

Australië.

Uit Australië ontving ik de volgende reactie van Thijlbert (op de foto zie je o.a.het dak van het woonhuis van Kate en Thijlbert in Alice Springs):
Na jouw blog te hebben gelezen had ik het met Kate over de relatie tussen kunstenaars en moord; zij vertelde dat men hier op televisie een moordenaar die over zijn misdaad een boek geschreven had in een satirisch programma had uitgenodigd. Dat werd toen een heel schandaal. En dat terwijl men hier naar Engelse gewoonte volkomen geobsedeerd is met misdaad en moord, er zijn voortdurend verfilmingen van Agatha Christie op TV en men heeft ook een quiz waarin de kandidaten moeten raden of iemand een muzikant of een seriemoordenaar is (50% goed).
De weduwe van een man die hier twee jaar geleden aan de kant van de snelweg is vermoord heeft nu al celebrity status.

Moordenaars.

Gisteravond een uur lang gefascineerd televisie gekeken. In "Het zwarte schaap" leidde presentatrice Inge Diepman een moeilijke uitzending met Richard Klinkhamer en dat deed ze heel goed.
Literatuur, dichtkunst en moord. Vroeger dacht ik dan alleen aan Gerrit Achterberg. Bij Achterberg was het moordenaarschap voor mij een drempel om hem te lezen. Ik kwam niet veel verder dan:

"Zij kent de onderkant van kast en ledikant,
ruwhouten planken en vergeten kieren,
want zij behoort al kruipend tot de dieren,
die voortbewegen op hun voet en hand".

Erica kon veel eerder de (grote) dichter scheiden van de moordenaar. In veel van haar "boekjes" komen Achterberg's gedichten voor. In 1937 verhuisde Achterberg van den Haag naar Utrecht waar hij zijn hospita heeft vermoord (en bijna haar dochter?).
Over Klinkhamer als schrijver heb ik geen mening, want ik heb niets van hem gelezen. Zeker ga ik dat na gisteravond wel doen. Klinkhamer heeft in 1991, met een breekijzer, zijn vrouw Hannie Godfrinon vermoord. Pas in 2000 is hij daarvoor gearresteerd en veroordeeld. Bijzonder is dat de moeder van Hannie, Hannelore Maria Godfrinon-Neudenberger, in 1957 op soortgelijke manier vermoord werd!

Afgesneden.

Donderdag schreef Rascha Peper op de achterpagina van het NRC Handelsblad over de ongekende mogelijkheden van het mobieltje in de literatuur. De illustratie is van Annemarie van Haeringen. Zelf dacht ik bij deze tekening niet aan toekomstige literatuur maar aan de naturist. Waar laat hij aan een zonovergoten strand zijn mobieltje?
"Arm en beschaamd zo arm te zijn" kan de mens niet meer zonder zijn telefoon. Deze gedachten en de dichtregel van Vasalis dank ik aan een gesprek met een vriend die zijn zoon verloor. Hij wees me op het "afgesneden zijn" wat hem in het gedicht SOTTO VOCE van Vasalis zo aansprak. Vannacht werd de tekening van Van Haeringen een mens die niets meer heeft en tot het laatst probeert niet afgesneden te worden.

SOTTO VOCE

Zoveel soorten van verdriet,
ik noem ze niet.
Maar één, het afstand doen en scheiden.
En niet het snijden doet zo'n pijn,
maar het afgesneden zijn.

Nog is het mooi, 't geraamte van een blad,
vlinderlicht rustend op de aarde,
alleen nog maar zijn wezen waard.
Maar tussen de aderen van het lijden
niets meer om u te verblijden:
mazen van uw afwezigheid,
bijeengehouden door uw pijn
en groter wordend met de tijd.

Arm en beschaamd zo arm te zijn.

De zwerfster.

Ik droomde dat ik oud was en alles had verloren,
geen man en kind noch kraai bond mij aan mijn stad.
De tuin, het bed, de kast met boeken kon mij niet bekoren,
ik gaf mijn geld weg en ging ongezien op pad.

Ik zwierf langs water en Gods akkers
in een kruiwagen nog een oude hond.
Wij stonken beide, men zei: ach, die stakkers
terwijl ik het juist zo verruklijk vond.

Te grote schoenen klepten aan mijn voeten
de jas stond stijf van vet en vuil.
Het was zo zalig nooit meer iets te moeten,
voor hulpverlening hield ik mij angstvallig schuil.

Zo sleet ik vredig dan mijn laatste jaren
altijd vond ik een maal, een slaapplaats bij de boer.
Ik leerde de zelfkant van de maatschappij ervaren
en maalde niet om junk, moordenaar of hoer.

Ik werd geweerd uit supermarkten
De Spar, Vivo of Albert Heyn.
Men gaf mij gauw iets wat ik niet hoefde te betalen
uit medelijden of om van me af te zijn.

Waar ik geen rekening mee had gehouden,
was het ongemak van de oude dag.
Ik liep slecht en kon de plas niet meer ophouden,
ik hoestte krakend en het kwam voor dat ik niks zag.

Dus droomde ik dat ik snel ontwaakte,
mijn bed was zacht, mijn man lag aan mijn zij.
Terwijl ik douchte en mijn haar opmaakte
dacht ik : Toch moet die hond er bij.

In de krant las ik dat alle zwervers ten prooi dreigen te vallen aan de verzekeraars en hulpverleners. Dit leger zal zich inzetten om allen per 1 januari netjes geregistreerd te hebben. Erica had kennelijk een profetische blik toen ze dit gedicht schreef. De foto is uit ‘85. Zij heeft jaren in een (straat)toneelgroep voor scholen en instellingen gespeeld. Dikwijls was ons hondje Jozef ook van de partij.

Een late zomer.

Weg met ellende en lijden en lot.
Hìerrrr met die natuur
en het gelach van kindertjes.
Met een boog om ziekenhuis
en rouwkamer.
Òp naar de lucht met zwaluwen
en vleermuisjes.
Niet liggen tobben over kommer en kwel,
maar zoet wegzakken in mos
en ritselende bladeren.
De smaak van marmelade
en kijk, de kip poetst haar veren.

Ontbijten in de zon
en dan de muziek aan.
Ik kijk naar hem
en vraag: 'Gaat het?'


Erica Duvekot-de Jager

Wat nu?

De zondagmiddag op de Velhorst en vooral de ontmoeting met Ann-Sophie Lehmann, waar ik op mijn blog over schreef, heeft onvoorziene gevolgen.
Wat is het geval? Erica en ik hadden voor verschillende muziek onze eigen lievelingsvertolkers, bijvoorbeeld: Kathleen Ferrier (foto) voor de vertolking van Schuberts "An die Muzik", Renée Fleming voor "Du bist die Ruh", Cecilia Bartoli voor Vivaldi, Précardien voor "Der Leiermann" van Schubert. Ik had Callas ook dikwijls, zeker voor Norma. Als je Callas in Bellini's Casta Diva, met op de achtergrond het koor, hoort smeken om haar minnaar te laten leven dan sleurt ze je als in een draaikolk mee in haar wanhoop! Voor de Bach Cantates hielden we het op Nikolaus Harnoncourt en zijn we nooit (misschien wel ten onrechte?) bezweken voor het Kruitvat.
Nu heeft Michiel me flink van m'n stuk gebracht. Hij wijst me er op dat je bij Ferrier en Fleming hoort dat hun Duits iets mist. Nu ik Ann-Sophie heb gehoord geef ik hem gelijk.
OK, maar ik zit met de brokken. Ik moet op zoek naar de topvertolker(s) van Schubert. Gelukkig heb ik wekelijks Lennerd nog, hij zal me redden. Nur wer die Sehnsucht kennt, weiss was ich leide.

De rode jas.

Mijn moeder wist precies wat ordinair was,
namaakgoud en vooral een rode jas.
Gekleurde ballen hangend in de kerstboom,
en een auto kopen die met chroom behangen was.

Geen al te hoge hakken aan je schoenen,
en lippenstift met mate opgedaan.
Niet zonder fatsoen op straat staan zoenen,
En niet zonder kopje drinken uit de kraan.

Geen bastaardhond met lange haren,
of glinsterdraadjes in je trui.
't Is ordinair je benen te ontharen
en te spreken over "ouwelui".

Nu ik oud ben kan ik geen te hoge hakken dragen,
maar ik zoen rustig iedereen op straat.
Een rode mantel kan mij zeer behagen,
en ik ben nooit meer delicaat.

Waarschijnlijk heeft Erica dit gedicht gemaakt toen ze haar laatste rode jas kocht. Dat was een rode houtje-touwtjesjas. Van die jas heb ik geen mooie foto. De jas op de foto droeg ze veel en graag.

Albert.

Gisteren won Albert in Emmen de eerste prijs van groep B in het "Zilvertoernooi" (zo noem ik dat). Die eerste prijs is een kilo zilver, in zijn linker hand heeft hij de tweede prijs van 2004! Het kilo zilver en het zilveren zakhorloge liggen op een ereplaats in de woonkamer.
Dat Albert tweemaal het zilver won heeft een historische verklaring. Albert heeft net als ik op de Lagere School nog geschiedenisles gehad. Hij leerde daar dat Piet Hein zich in 1628 onsterfelijk maakte door de verovering van een zwaar bewaakt zilvertransport (de Spaanse Zilvervloot) uit de Baai van Matanzas. De buit bedroeg zo'n twaalf miljoen gulden en de West Indische Compagnie keerde een recorddividend uit van 50%. Albert die, evenals Piet Hein, alle wereldzeeën bevoer wilde niet achterblijven en bracht dus tweemaal zilver naar Deventer. Het Deventer Schaak Genootschap Pallas mag trots op hem zijn.

Hoofddoekje.

Vroeger was de wereld en het leven duidelijk en te overzien. Een vrouw bijvoorbeeld, en vooral een vrouw die wist hoe het hoorde, droeg onder allerlei omstandigheden een hoofddoekje. Erica wist precies wanneer er een hoofddoekje gedragen moest worden, ze had er altijd een in haar tasje. Het doekje moest ook dikwijls een bepaald kapsel in orde houden natuurlijk. Nu durf je in ons land nauwelijks aan zo'n doekje te denken. Michiel, Erica en ik waren ten tijde van de foto nog geheel hoofddoekjesonschuldig! De foto zal uit 1965 zijn denk ik, Michiel was toen twee jaar.

Drie generaties.

Hier zie je Erica, Michiel en Piffin respectievelijk vier, vijf en zes jaar oud. Wat zo sterk aan ons wordt opgedrongen is de kracht van het gen dat de genetische code in zich droeg en Erica in zich had. Maar zo technisch ging het niet hè? We zuchten 'oh, ongelooflijk zo zie je het niet dikwijls'! Nee, zo sterk zie je het niet dikwijls. Erica, Michiel, Eliane en ik zagen dat natuurlijk al vrij snel bij Piffin. Al zo'n veertien jaar lang heb ik dit plaatje in m'n hoofd. Door Erica's fotoalbums en Michiels hulp kwam het vandaag voor elkaar.
Dat gen met dat stuk DNA met die genetische code van Erica is echt wel zeer sterk geweest!

Gisteren.

Ook gisteren prachtig weer. 's Middags had ik de thuiszorg. Een mevrouw die met man kinderen en honden naar Australië wil emigreren. Ze heeft deze keer "de boel" boven gedaan. Daarna gauw gaan fietsen naar de uiterwaarden. De laatste weken zijn het weer de ganzen die voor kijk- en luistergenot zorgen. De foto is ongeveer 16 uur genomen, de hele lucht 360 graden rond was zo mooi blauw.
Ik kom nog even terug op Ann-Sophie Lehmann. Eliane en Gerard wezen me op veel informatie van internet, tik haar naam maar in bij Google.
Dr. Ann-Sophie Lehmann promoveerde in 2004 op uitbeeldingen van het naakt in het werk van Jan van Eyck, en is als universitair docent werkzaam aan de Universiteit Utrecht. Net als zondagmiddag, door haar prachtige Duits, was ik ook nu weer direct bij de les. Een afzonderlijk kunstwerk dat ik vele malen heb bezocht is wel Het Lam Gods van de gebroeders van Eyck in de Sint-Baafskathedraal in Gent.
Ee piepklein detail van het rechter-bovenpaneel van de voorkant is te zien bij:
www.let.uu.nl/~Ann-Sophie.Lehmann/personal/
onder publcations. Dit soort details bestudeerde ze kennelijk voor haar promotie.

Vrouwen!

Bij mij kunnen mannen wel een potje breken,
Praatjesmakerij wordt bij mij niet gauw gebral.
Ik vergeef meteen de stomme fouten die ze maken,
een zeurpiet is bij mij niet gauw een kwal.

Maar vrouwen!
Die moeten het vooral niet beter weten,
ze moeten ook vooral de goede kleren aan.
Verstand van tuinen hebben en van lekker eten
en kwaadsprekerij is niet meer toegestaan.

Van vrouwen verdraag ik niet de scherpe tong
en ook niet de steken onder water
en niet het zogenaamde 'recht door zee'
waarbij ze 'n bloedend slagveld achterlaten.

En laat het sexy doen als vluchtweg achterwege,
en zeur niet over tegenslag en pech
En bovenal:
Graag precies doen wat ik zeg!
------
Vannacht vroeg ik me af: had ik nou net zo lovend over Ann-Sophie Lehmann geschreven als ze niet zo mooi was geweest? Erica wist bij dit soort vragen feilloos het antwoord. Ze lachte me ook altijd uit als die "stomme auto"voor me een vrouw achter het stuur bleek te hebben en mijn opwinding dan als een pudding in elkaar zakte. Gelukkig was gisteren Lennerd bij me en ook hij was zeer enthousiast over Ann-Sophie. Erica was zo goed in dit soort problemen omdat zij ook zichzelf kende. Een mooie reden om dit leuke gedicht van haar, uit 2001, te publiceren. De foto is uit 1990.

Nur wer die Sehnsucht kennt,

weiss, was ich leide.
Een fantastische middag in landgoed de Velhorst. Met Ann-Sophie Lehmann (foto) voordracht. Natascha Veldhorst, zang. Rik Groenhuijzen, piano. De middag was gewijd aan de Duitse Romantiek en werd ingeleid door Mariëtte Haveman. Lennerd Oosthoek, Erica's en mijn zangleraar, zat naast me.
Het ging over de Wanderlieder. Daar hebben zich vele grootheden mee bezig gehouden: Goethe, Heine, Eichendorff, Schubert, Schumann, Brahms, Caspar David Friedrich enz.
Natascha was een mooie sopraan en Rik Groenhuijzen speelde heel goed, maar voor mij ( en Lennerd) was het Ann-Sophie Lehmann die de middag tot iets bijzonders maakte. Ik vroeg haar toestemming voor de foto en ja ze bleek een native speaker, zij woont inmiddels acht jaar in Nederland. Ze vertelde Lennerd en mij dat ze zelf ook genoten had om dat prachtige Duits weer eens voluit met overgave voor te dragen. Ja uh, ze was ook wel heel mooi hoor!

Voltaire als 60-plusser.

De NRC brengt vandaag Voltaire als voorbeeld voor ons 60-plussers.
Eliane heeft bij het artikel van Paul Steenhuis een geweldige tekening gemaakt. Voor Eliane waren de schilderijen van Jean Huber een inspiratiebron voor deze tekening. Huber volgde Voltaire als een soort hofschilder. Op veel van zijn schilderijen zie je Voltaire met deze slaapmuts. Eliane heeft duidelijk haar huiswerk gedaan! Voor meer zie Eliane's blog onder www.duvekot.ca/eliane

Een late herfst.

Kledders bolster van de notenboom,
donker kauwgum,
niet uit te wissen
als je het naar binnen loopt,
de smerige herinneringen.

Slechts gedroogd,
doorzichtig,
kunnen ze worden opgeborgen
in het herbarium van de tijd.

Erica, 2001

De foto heb ik zojuist genomen. Net als de beuken verliest de notenboom zijn bladeren het laatst. Dit jaar hadden we weinig noten (in heel Nederland trouwens) door een heel late nachtvorst. De eekhoorns hebben dan ook weinig gevonden dit najaar en de kledderige bolsters heb ik ook nauwelijks. Van mijn grootvader leerde ik dat je een stok door een notenboom moet kunnen gooien, dan kan bij deze!

Politiek, vervolg.

Politics

'In our time the destiny of man presents its meanings in
political terms' - Thomas Mann

How can I, that girl standing there,
My attention fix
On Roman or on Russian
Or on Spanish politics,
Yet here's a travelled man that knows
What he talks about,
And there's a politician
That has both read and thought,
And maybe what they say is true
Of war and war's alarms,
But O that I were young again
And held her in my arms.

William Butler Yeats,1865 - 1939.Yeats schreef dit gedicht in 1938.
Misschien denkt u 'de ouwe snoeper'. Nee daar zit ik niet mee, het gedicht is van alle tijden. Mijn probleem is een politicus die leest en nadenkt, dan komt nu toch niet meer voor?
Zelf heb ik bewondering voor zijn grafschrift. Erica vond het wel erg koel en dat is ook waar.
Jeremy maakte de foto toen wij met hem het graf bezochten.

Cast a cold eye
On life, on death.
Horseman, pass by!

Politiek.

Poetin is in Nederland. Beatrix schijnt Poetin gecomplimenteerd te hebben met de manier waarop hij het terrorisme bestrijdt. Mijn conclusie is dat Beatrix niet goed geïnformeerd is door Balkenende. Zij zou dan weten dat Poetin 's nachts niet kan slapen en tandenknarsend ligt te woelen omdat hij Sharvani Basayev niet te pakken krijgt. Basayev wordt verantwoordelijk gehouden voor alles wat afschuwelijk is, onder andere ook de belegering van die school vorig jaar. De mooiste foto van Basayev ooit heb ik gepubliceerd, hier zie je een detail van die foto, de rechterhand is van Lebed. Weten jullie nog van toen, augustus 1996?Lebed is later (waarschijnlijk) met vliegtuig en al opgeblazen.

Boekjes met een kus.

13 November 2000 kreeg ik in het ziekenhuis het eerste "boekje". Op de foto zie je alle twintig die Erica voor me heeft gemaakt. Zij kocht een voorraad dummy's van 10x15 cm, versierde die aan de buitenkant en plakte ze vol met gedichten, teksten foto's en plaatjes.
Het werden stuk voor stuk kleine kunstwerkjes. Gedreven verzamelde ze mooie plaatjes, in tweedehands boekwinkels kocht ze stapels oude National Geographic's. Er ontstond een kleine poëziebibliotheek en een plaatjesarchief waarmee ze elk boekje vulde. Een prachtig gedicht, uit een van haar boekjes:

Voor hobo en piano.

Zij heeft het riet in huis gehaald, waar altijd met een zweem van streling snaren klonken.
Zij wil niet als de klarinet behagen, niet verlokken als de fluit.
Zij stelt.
Zo eenzaam heb ik haar als meisje nooit gehoord. Met haar oprecht en puur geluid blaast zij zich daaglijks verder weg.
Wat nu?
Ik bied haar fluisterende tegenstemmen op het aangetast gebit van mijn klavier, ik vang mijn grote kind nog in een uitgerekt accoord maar ga haar toevertrouwen aan de tegenwind.

Anna Enquist.