Thursday, February 02, 2006

De vrije wil.


In het NRC Handelsblad schreef Beatrijs Ritsema gisteren een artikel onder de kop: "Zonder de illusie van de vrije wil wordt alles zinloos". Ritsema is sociaal psycholoog en schrijfster. Nu de wetenschap weer eens een stap vooruit is en is vast komen te staan dat de vrije wil niet bestaat, slaat kennelijk bij sommigen de angst weer toe. Deze reactie is al duizenden jaren oud, vooral religies reageren meestal erg spastisch op vooruitgang van de wetenschap. Wat Ritsema gisteren schreef is leesbaar tot de laatste alinea, dan verlaat plotseling het logisch denken haar: 'De ontmaskering van hetgeen ons menselijk maakt (vrije wil, bewustzijn, het gevoel van ikkigheid) als een illusie mag dan een wetenschappelijke waarheid zijn, maatschappelijk gezien is zo'n waarheid desastreus. Er valt geen maatschappij drijvende te houden, geen kind op te voeden, geen relatie aan te gaan, als je niet kunt uitgaan van het idee dat mensen een vrije wil hebben, ....enz.'
Ach Beatrijs wij mensen hebben nu al zo'n 150.000 jaar overleefd, zonder vrije wil blijkt nu. Het besef dat de vrije wil een constructie in onze hersenen is zal niet onze ondergang worden, integendeel. Vergroting van intellectuele kennis heeft ons nog altijd vooruitgang gebracht

No comments: