Paradoxen

(plaatjesarchief Erica)
De laatste dagen ben ik weer eens aan het lezen over de paradoxen (twee themanummers in het tijdschrift voor wijsbegeerte).
In diverse wetenschappen zijn de paradoxen als het ware het zout in de pap. Je kunt de paradoxen niet ter zijde schuiven als een soort spelletjes. De paradoxen van Zeno zijn al meer dan tweeduizend jaar oud. Een paradox is een gedachtenexperiment dat ons wat leert over het betreffende onderwerp.
Begin vorige eeuw bedacht Schrödinger (grondlegger quantummechanica) een experiment met een (denkbeeldige)kat. Dit experiment ging als "De Schrödingerkat" de wereld in. Wilde je weten of de kat nog leefde dan moest je hem doden. Deze paradox heeft Einstein gedwongen te erkennen dat die, door hem verfoeide, quantum mechanica nog zo gek niet was. Schrödinger heeft het wiskundig fundament onder de quantummechanica aangebracht maar is misschien bij het grote publiek bekender geworden door zijn kat dan door zijn wiskunde.
Vandaag een mooie paradox voor mijn kleinkinderen Piffin en Otger. Ik zou hem graag "De Proefwerkparadox" noemen maar hij heeft al een naam: de hangman-paradox.
Jullie leraar zegt dat hij morgen of overmorgen een onverwacht proefwerk zal geven.
Omdat jullie slim zijn snappen jullie dat het proefwerk niet overmorgen kan zijn, dan is het namelijk niet onverwacht. Het proefwerk moet dus morgen gehouden worden, maar omdat jullie dat nu al weten is het dan ook niet onverwacht.
Liegt jullie leraar?