De IJssel bij Gorssel, 26 april 2005.

Cecile en Sef van den Elzen uit Sint Odilienberg, zonden mij zojuist dit Oud- Hollands landschap. Afgelopen dinsdag voeren we voor het eerst weer de IJssel over hier bij Gorssel. Helaas zonder fototoestel bemerkten we. Geen nood want onze medeopvarenden Cecile en Sef hadden hun digitalecamera wel bij zich. Hartelijk dank Sef voor je prachtige foto!

Ringrijden te paard.

In Walcheren en De Zak van Zuid-Beveland kwam tot begin 20e eeuw het ringrijden te paard op kermis-, markt- en feestdagen voor.
In de jaren veertig heb ik het zelf in Borssele op koninginnedagen meegemaakt. Ringsteken is een nationale sport, maar niet te paard. Het wordt vanuit de koets en de ponywagen en vanaf de fiets beoefend.
Vanaf de paardenrug is het heel moeilijk (als kind op Tona en dan stapvoets, dat is mijn topprestatie).Er wordt op ongezadelde paarden gereden in galop! Manen en staart zijn versierd en gevlochten. Het is een zeer gereglementeerde sport.
Voor zover ik weet komt het in Nederland buiten Zeeland niet voor. Zie voor meer over Tona en het ringsteken (Rieka), mijn blog van oktober en november.

Eliane illustreerde een artikel over spiritualiteit in De Stem, een dagblad in het zuiden (onder de rivieren). Ik moet nu even denken aan bijna veertig jaar geleden. We waren op bezoek bij vrienden in Stein. Met Michiel, 2 á 3 jaar oud, bezochten we de ijssalon. Een groot kruisbeeld versierde de wand. Michiel was goed op de hoogte van alle Nijntjes-boeken. Toen hij de Christusfiguur zag hangen riep hij enthousiast "Aapje, aapje..". Ja dat vindt een aap gewoon!

Astrid leidt Pallas1 naar een 7½ - ½ overwinning in de slotronde van de OSBO competitie te Bennekom. Voor de Deventer schakers een heerlijke avond. Vanaf het begin was niemand van Pallas in een mindere positie, zodat een overwinning er zeker in zat.
Bahrudin won snel en mooi, kort daarop liet Gerard zien dat jeugdige overmoed en internet-openingenkennis ook strategische wijsheid nodig heeft en die had Gerard nou net: 2-0. Inmiddels had ook mijn tegenstander echte problemen, hij begon te beseffen dat hij met het veroveren van twee pionnen ( de moderne materialistische mens is onverzadigbaar, toch?) een dure prijs moest betalen: 3-0. Astrid, die aan het eerste bord vanuit de opening veel beter stond, speelde zoals ze meestal doet, sterk en mooi: 4-0. Ook Willem Wubs begreep beter dan zijn tegenstander waar het om ging: 5-0. Henk is zeer moeilijk te verslaan op het schaakbord, nuchter en efficiënt zette hij zijn tegenstander gewoon mat 6-0.
Op dat moment greep Astrid het vaandel en gaf het bevel "we gaan voor 8-0!". Dat was zeker geen overmoed, want Stephan en Ruud stonden huizenhoog gewonnen in een toreneindspel. Ruud had nog 3 min. en zijn tegenstander 12 en dan wil het na 4 uren spelen niet altijd vlekkeloos gaan: remise. Stephan had toen al gewonnen.
We hebben een kwakkelseizoen achter de rug, maar tweemaal lieten we met een daverende overwinning zien dat we het nog kunnen. Dat Ruud een schoonheidsfoutje maakte zal ik verklaren. In Palladium, ons clubblad, schreef ik dat we de "onaanraakbaren" waren geworden door dat gekwakkel. Gisteren werd iedereen na zijn en haar overwinning uitbundig op de schouders geklopt, handen geschut en in de rug gepord door de teamgenoten. Alleen Ruud zat 4 uur vast aan zijn bord en liet het lekkere duwen en trekken aan de kersverse winnaars over aan de anderen. In zo'n geval straft God meteen, ook nu, Ruud moest het bekopen met een half puntje. 's Nachts in bed bedacht ik dat dit toch echt een gemis is bij schaken, dat we niet net als bij het voetbal na elke score van een punt, zo'n heerlijke kluwen van de andere spelers hebben die zich op je stort als je scoort. Op de schouders en geknuffeld en gekust worden en rondgedragen!
Wat een vreselijk steriele sport dat schaken!
Het schilderij is heel bekend en beroemd, maar ik kan er nooit genoeg van krijgen:
Eugène Delacroix, La Liberté guidant le peuple, 1830.

Vleermuis in huis.

Dit is Theo in een karakteristieke houding . Gisteravond, naast me op de bank, keken we samen televisie en werd hij plotseling zeer opgewonden. Met prachtige vliegbewegingen scheerde een vleermuis in ellipsen tussen ons en het TVtoestel in. Theo kan en wil al jaren geen jachtprestaties meer leveren. Enkele jaren geleden trof ik hem op het voetpad in de tuin naast een jonge ekster. Het nog kale jong ging onmiddellijk om eten aan mij vragen, Theo keek me hulpeloos aan van wat moet ik nou? Ik heb toen Theo beloofd de ekster naar het vogelcentrum te brengen en dat ook gedaan. Gisteren zijn alle deuren open gegaan, lichten aan, lichten uit, Theo in, Theo uit tot uiteindelijk de vleermuis de tuin in vloog. De foto is alweer enkele jaren terug, Theo ligt hier bij Thijlbert op schoot.

Vrijdag morgen 22 april, Piffin (heel vroeg, ca.6.30 uur) aan het verjaarsdagontbijt in Toronto. Enkele uren daarvoor had ik mijn stukje "PIFFIN"geplaatst. Toch meldt Blogger dat ik dat Thursday, april 21 deed. In welk werelddeel staat die Blogger computer? Dat moet dus aan de westkust van de VS zijn.Het was hier een uur of acht 's morgens.

PIFFIN

Vandaag wordt kleindochter Piffin zestien.
Toen zij pas in Duitsland woonde ( twee á drie jaar oud?), stonden we samen op het balkon van haar ouderlijk huis in Stuttgart. We keken naar beneden in de tuin bij de buren. Daar was duidelijk een kinderfeestje en Piffin werd er heel opgewonden van. Niet aardig dat zij niet was uitgenodigd vond ik. Toch was dat niet echt waar zij zo kwaad om was, het ging haar om dat Duits. Ze woonde nu al een poosje in Duitsland en die taal daar zat haar flink dwars.
Opeens schoot ze zover mogelijk naar voren en stak in prachtig accentloos Duits een woedend verhaal af. Ik kon het niet zo goed volgen en zeker niet toen ik begreep dat er geen Duitse woorden aan te pas kwamen.
De intonatie en de zinsovergangen waren heel mooi, het was echt volmaakte "jabbertalk". Ik genoot, maar had ook met haar te doen. We zijn toen samen onze hond Jozef gaan uitlaten, daar kon je gewoon Nederlands mee praten.
Enkele weken later waren Erica en ik weer in Stuttgart. Met Eliane gingen we haar van de Kindergarten (Eltern-Kind-Gruppe Bad Canstatt) afhalen, Piffin kletste met de andere kinderen vloeiend Duits. Niets aan de hand wat haar betrof, zij was tweetalig geworden.
Ik heb altijd in haar gewaardeerd dat ze alleen met Duitsers Duits sprak. Nederlandse vrienden
van Michiel en Eliane die probeerden om met haar Duits te spreken kregen geen antwoord. Of ze nou vond dat die eerst maar eens echt Duits moesten leren of dat zij zich niet als proefkonijn liet gebruiken weet ik niet.

Hierboven zie je haar met Michiel in de tijd die ik beschrijf. Hieronder tweemaal op iets latere leeftijd in Gorssel.

Piffin en Martijn (de buurjongen), die waren hier in Gorssel onafscheidelijk.

Piffin bij Oma en Opa, de beer is jarig.

Lucas van Leyden. De schaakspelers.

Ik vroeg Michiel naar dit schilderij, hij schreef:
'Het was even zoeken. Ik heb nog even gedacht dat het van Cranach zou kunnen zijn, die maakte ook wel van zulke composities, maar dat was het toch niet. Luther, die door Cranach is geportretteerd heeft eens de strijd tussen God en de duivel met een kosmische partij schaak
vergeleken, waarbij zijn zetten nu eens goed, dan weer kwaad doen, en eigenlijk niet te zeggen is aan wiens invloed de gebeurtenissen te wijten zijn. Zo raakte ik wat afgeleid, maar ik heb het toch gevonden:
Het schilderij is van Lucas van Leyden en bevindt zich in de collectie van de Gemäldegalerie in Berlijn. Het is trouwens courier wat er gespeeld wordt, op een 12x8 bord.
Van Leyden was vooral een bekend en zeer gewaardeerd graficus, maar hij heeft toch ook wel geschilderd; er is een ander schilderij van hem waarin kaartspelers worden afgebeeld, dat bevindt zich in Washington, in de National Gallery of Art '.
Michiel en ik vroegen ons af, evenals de samenstellers van The Oxford Companion to Chess, hoe Van Leyden het courier spel kende omdat hij nooit het land uit is geweest. Michiel's suggestie is dat hij het van Albrecht Dürer heeft. Courier is alleen in Duitsland gespeeld (het langst in het schaakdorp Ströbeck) en Dürer en Van Leyden kenden elkaar goed en hadden een grote waardering voor elkaar.
Karel van Mander (1548-1606) beschrijft in Het schilderboeck de eerste ontmoeting van de grote kunstenaars:
"...in het bijzonder het geval met Lucas van Leyden, wiens aanblik hem zo bevreemd en ontroerd zou hebben, dat hem de spraak en adem ontviel..."
Dürer leefde van 1471 tot 1528, voor Lucas van Leyden vond ik drie geboortedata: 1484, 1489 en 1494 hij stierf in 1533. Van Mander schrijft dat Lucas van Leyden dacht dat hij tijdens een banket is vergiftigd en daardoor de laatste zes jaar van zijn leven eigenlijk ziek was. Van Mander geeft als geboortedatum 1494.

Shang-Kie, het Chinese schaakspel.

Hans Ree schreef er gisteren over in het NRC Handelsblad.
Xie Jun, de eerste Chinese wereldkampioen, huilde toen zij als kind te horen kreeg dat zij nu verder alleen ons schaakspel mocht spelen! Op het plaatje de beginstelling.
Hier het artikel van Hans Ree:
Dwaze tegenstelling tussen schaakspelers.
In de tijd van de Koude Oorlog werd wel eens opgemerkt dat de Amerikanen pokeraars waren en de Russen schakers, en dat ze el­kaar daarom nooit zouden begrijpen. James Pinkerton bedacht in het artikel 'Schakers zullen Chine­zen nooit begrijpen' (zaterdag 16 april) weer eens iets anders.
Nu zijn de Amerikanen juist schakers, die de Chinezen niet kunnen be­grijpen omdat die go spelen.
Sommigen doen dat inderdaad; er zijn ongeveer 10 miljoen go-spe­lers in China. Dat is echter maar een klein groepje vergeleken met de Chinese schakers. Het Chinese schaak is het meest beoefende bordspel ter wereld en er zijn in China meer dan 100 miljoen men­sen die het spelen. China is juist het schaakland bij uitstek.
Pinkerton zag in China overal go-spelers. Schakers zag hij ken­nelijk niet, hoewel er daar tien keer zoveel van zijn. Hoe kan dat? De stukken van het Chinese schaak zien er anders uit dan bij ons, het zijn schijfjes met Chinese tekens er op. Pinkerton moet ze in China wel gezien hebben, maar hij heeft waarschijnlijk niet beseft dat her schaakstukken waren.
Zijn dwaze tegenstelling tussen 'Amerikaanse schakers' en 'Chine­se go-spelers' is niet onschuldig. Pinkerton beschrijft een komende nucleaire oorlog tussen de Ver­enigde Staten en China als een bij­na vaststaand feit en hij sugge­reert dat de Chinezen als bekwame go-spelers kernbommen onder Amerikaanse steden verstoppen. Zo worden vreedzame bordspelen, op onzinnige manier misbruikt om de Amerikanen de stuipen op her lijf te jagen.

Eliane.

Vandaag is Eliane jarig. De foto is, door Jeremy, genomen bij de ingang van het Jachtslot Sint-Hubertus. We zaten te wachten op een rondleiding in het Engels voor Jeremy. De originele foto is op A3 formaat met mij links van haar en ook ik sta er heel goed op. Wat jammer, ik val compleet buiten de scanner. Gefeliciteerd Eliane!

50+

In de meeste sectoren van onze maatschappij kennen we het 50+ begrip, zo ook in de schaakwereld. In de laatste decennia is het "50+ toernooi" een wel bekend en veel voorkomend verschijnsel geworden.
Ongeveer twintig jaar geleden deed ik voor de eerste keer mee aan een 50+ toernooi. Om de een of andere reden had ik vrij van school (herfstvakantie?), het werd een heel leuke dag. Natuurlijk werd ik "als broekje van amper vijftig" niet voor vol aangezien.
Toch was men blij dat ik meedeed, want nu waren we met 18 deelnemers en voor 7 ronden Zwitsers moet je niet veel minder spelers hebben.Ook mocht ik best de eerste prijs meenemen (een door de echtgenote van de organisator zelf gemaakte pot aardbeienjam), als ik volgend jaar maar terug kwam.
Laatst deed ik weer eens mee aan een 50+ toernooi. Honderden meters voor de speelzaal stonden alle wegen vol met auto's, maar door mijn invalidenparkeerkaart kwam alles goed. Geen 18, maar ruim 350 spelers. Alle zalen propvol, de spelers werden in groepen en subgroepen ingedeeld en de organisatie liep rood aan.
Heel andere tijden! Wat is er gebeurd?
Twintig jaar geleden ging ik op zo'n schaakdag om 04.30 paardrijden op de Gorsselse Heide en vroeg me daarna af of er nog tijd over was om op mijn racefiets naar de speelzaal te "racen". Dit alles om bestand te zijn tegen een dag binnenzitten achter het schaakbord.
Nu word ik gebeld of gemaild door lieve vrienden of ik meespeel en natuurlijk word ik gehaald en gebracht en of ik op m'n krukken ga of met de rolstoel?
Nu zie ik "die broekjes" in speciale sportkleren met felle kleuren en met helmen op langs de wegen razen op fietsen uit andere zonnestelsels en in het wijkcentrum zoeken naar de douches en kleedkamers om zich om te kleden! Beste organisatoren van 50+ evenementen, wordt het tijd voor 65+ toernooien?
De foto: Max Ernst en Dorothea Tanning in 1948, Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen. Max Ernst was toen 57 jaar, vanzelfsprekend spelen zij met de beroemde door Ernst ontworpen stukken.

Sarah Bernhardt.

Als antwoord op mijn vraag over de Camelia's, schrijft Michiel: 'Een schilderij van La Dame aux Camelias is me niet bekend. Wel een opera natuurlijk, "La Traviata", en een toneelbewerking met Sarah Bernhardt waarvan schijnbaar ook een film bestaat, uit 1912'.
http://www.wetcanvas.com/Museum/Posters/Entertainers/Bernhardt/camelias.html
Apropos, vandaag ging de derde bloem open van onze camelia.
In eerste instantie had ik Bernhard geschreven, want waar kom je nou in het Frans de dt tegen.
Gelukkig belde Eric me en hij heeft altijd gelijk dat weet ik, dus Bernhardt. Sarah is van moederszijde van Nederlandse afkomst, dat zal het zijn.

Vorige week, voor zijn verjaardag, moest Michiel het doen met een foto van zijn rechterhand. Gisteren vond ik deze, ik hoop het hiermee goed te maken. De foto is gemaakt door Jeremy in Londen, ongeveer op de plaats waar het Crystal Palace heeft gestaan.

Diphterie.

Zojuist ontving ik van Gerard de volgend e-mail. Een mooie gelegenheid om weer eens een Eeerelman te plaatsen: Het Zeeuwsche paard.
Willem, omdat jij geïnteresseerd bent in alles wat met paarden heeft te maken is het onderstaande misschien wel aardig voor jou om kennis van te nemen.
Ruim een eeuw geleden - dus in het prae-antibioticatijdperk speelden paarden een belangrijke rol bij de behandeling van één van de meest gevreesde ziekten van die tijd: de diphterie. Emil von Behring (Berlijn) besmette (entte) paarden met de diphteriebacterie. Deze paarden gingen afweerstoffen maken (antistoffen) , specifiek gericht tegen diphterie. Bloedvloeistof van
paarden (paardenserum) kon, wegens de aanwezigheid daarin van deze antistoffen, worden toegepast als behandeling van genoemde ziekte.
Von Behring ontving voor zijn werk in 1901 de eerste Nobelprijs voor fysiologie en geneeskunde. Gerard

La Dame aux Camelias.

Gisteren bloeide de eerste, vanmorgen ging de tweede open. Negentien knoppen zitten nog te dringen om ook te mogen, gauw de tuin in. Het boek van Alexandre Dumas is heel bekend maar is er niet een schilderij van La Dame aux Camelias? Michiel en Eliane moeten dat weten.

VIER WERELDKAMPIOENEN

Smyslov, Botwinnik. Euwe en Tal op schiphol, 19 juni 1961.
Euwe kwam de drie Russen begroeten, zij waren op doorreis naar Oberhausen voor het Europees landentoernooi. Een niet te verslaan team natuurlijk.
Door bekende omstandigheden heb ik een maand niet geschaakt, vanavond speel ik weer in de interne competitie van Pallas, vandaar deze fraaie foto van het Nationaal Foto Persbureau.
Tegelijkertijd nog even een rectificatie, zie Archives 17 maart.
Ik schreef dat het om een zwembad in Moskou ging. Gisteren vond ik het originele onderschrift:
Good move or bad, everybody is in hot water during a lunchtime chess match at the Széchenyi thermal bath in Budapest.
Dit is uit de jaren zeventig van de vorige eeuw, midden in de koude oorlog toen Rusland, Joegoslavië en Hongarije de supermachten van het schaken waren.

Rectificatie. Op de operatietafel, 23 maart, werd me duidelijk dat ik vooraf (Archives, 19 mrt.) onjuiste informatie gaf. De derde sonde die werd aangebracht loopt achterlangs en komt uit tegen de buitenwand van de linkerkamer. Ik had al sondes in de rechterboezem en kamer. Links en rechts op het plaatje is rechts en links in het lichaam, daar was ik ook niet duidelijk mee. Beide kamers worden nu aangestuurd: een bi-ventriculair systeem.

Der Rollende Regner

Es handelt sich um einen kleinen Rasentraktor, der, an einen Schlauch angeschlossen, das zu verteilende Wasser zum Vortrieb und den eigenen Schlauch als Führungschiene nutzt. Das System ist also genial kurzgeschlossen, und was es triebt, kommt einem Gelingen des physikalisch bisher unrealisiert gebliebenen Versuches, sich am eigenen Schopfe aus dem Sumpf zu ziehen, veblüffend nahe.

Nu moet u duidelijk zijn wat het is. Hoe het werkt wordt nog uitvoeriger uiteengezet. Vanwege het fraaie Duits nog een stukje uit So geht's:
...Der Traktor pflügt sich durch jedes Gelände- Rasen, tiefe Erde, Kies- und Schotterwege-...
Ja, Erica ontving gisteren de Sommerkatalog van Manufactum en dat is altijd genieten en kennelijk niet alleen van de plaatjes.
Ik draag dit stukje speciaal op aan Michiel en Piffin, want zij spreken deze taal het best van de familie Duvekot ooit!

Om de naam van mijn blog eer aan te doen weer eens een Eerelman: Het Perzische paard.
Vorige week maandag crashte de harde schijf van onze PC. De luiwammes bleef dan ook heel lang bovenaan mijn blog staan. Het werd een nieuwe computer en dat is wel even wennen. Met veel hulp van zoon Michiel in Toronto is alles weer op orde.

Eliane

Zaterdag 9 april was ze weer in het NRC Handelsblad met een geweldige tekening. Let op de schaduwen en zie je wie er op de scooter zit? De NRC is van de fiets gevallen en dan nog wel met de dood van de Paus op de voorpagina! Eliane illustreerde het artikel Rij-razernij van Maartje Somers op de voorpagina van Leven &cetera.

Dit is de driemasttopzeilschoener "Oosterschelde". Zij is het grootste gerestaureerde zeilschip van Nederland en vertegenwoordigde Nederland op vele zeilmanifestaties. Erica voer in oktober 2003 een weekend mee op dit prachtige schip, ik mocht haar brengen naar, en afhalen van, de thuishaven Rotterdam. Dat was al een belevenis want daarbij kon ik kennis maken met de kapitein, een stoere Zeeuwse!
Erica was uitgenodigd voor dit reisje door de Amerikaanse Heather Foxhall een vredesactiviste. Erica had kritiek geuit op de werkwijze van Heather en werd toen uitgenodigd voor dat snoepreisje (zo noem ik het, want ik was natuurlijk een beetje jaloers). Schrijven loont!
Ik kom hierop omdat we vandaag Erica's broer bezochten en hem meenamen uit het verzorgingstehuis in Scheveningen voor een tochtje langs de boulevard en haven. Er voer juist toen een klein zusje van de Oosterschelde de haven uit. Een tweemastschoener en dat was mooi om te zien. Daarna gingen we weer lunchen in het Carlton (een standaard procedure) met fraai uitzicht op de boulevard en het strand. Heel treurig was het afscheid toen we hem terugbrachten. Hij had duidelijk genoten en vroeg aan ons hoe hij nou verder moest? Heel triest, hij is alles direct weer vergeten als we weg zijn, maar toch. Het personeel zorgt geweldig voor hem en hij heeft een prima eigen kamer, maar het is een hel zo'n tehuis br.br..

Nog een foto van het etentje van vrijdag 8 april ter ere van Michiels verjaardag in een Cambodjaans restaurant in Toronto. Kleindochter Piffin en kleinzoon Otger zijn goed zichtbaar, evenals de rechterhand van Michiel. Eliane maakte de foto.

Otger had gisteren een etentje met zijn familie omdat zijn vader jarig was. Deze mooie vissen worden niet gegeten!

Luiwammesen.

plaatjesarchief Erica
Uit de reactie van Mieke van Kerkhove uit Gent blijkt de foto van de twee varkens boven mijn stukje over de jaarlijkse slacht in Borssele ernstige misverstanden te geven.
Mieke gaat er, logisch na het lezen over de slacht, vanuit dat die varkens dood zijn. Nee, de foto heb ik uit een reportage van de National Geographic, hierboven zie je een van de twee, van de omstreden foto, vragen of je hem/haar nog wat wilt krabben.
De twee bij het slachtverhaal liggen te luiwammesen, daar mag geen misverstand over bestaan. Tot mijn tevredenheid staat luiwammesen in het groene boekje en mag je als Nederlander dus ook best luiwammesen!